گونه‌ها و عوامل افزوده‌نگاری بر متون حدیثی با تأکید بر میراث حدیثی متقدم شیعه

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم، قم، ایران

2 پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم

چکیده

متون حدیثی مانند هر متن کهن، ممکن است در طول سیر انتقال خود از پیشینیان به عصر‌های بعد، دچار اضافه یا حتی نقصان شود. نوشتار حاضر در پی دسته‌بندی افزوده‌‌های واقع بر متون حدیثی و بیان برخی از این تقسیم‌ها و همچنین شناسایی عوامل ایجاد پدیدۀ اضافه بر میراث حدیثی است. در این راستا نگارنده با تأکید بر میراث حدیثی متقدم شیعه و با جمع‌آوری گزارش‌‌های مرتبط، به روش توصیفی تحلیلی گام برداشته است. تقسیم به‌لحاظ افزوده‌نگار، تقسیم به‌لحاظ گسترۀ افزوده و تقسیم از جهت وضعیت نشانه‌گذاری از نتایج دسته‌بندی افزوده‌ها بیان گردیده و عناصری مانند ادراج، نقل به معنا و تحریف از عوامل و بستر‌های ایجاد افزوده بر متن گفته شده است.

کلیدواژه‌ها