1
دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه مازندران، (نویسندۀ مسئول)
2
دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران
3
دانش آموخته دانشگاه مازندارن
چکیده
اسماء بنت عمیس از راویان رسول اکرم| و امیرالمؤمنین× است. نام او در کتب رجالی معروف شیعه؛ همچون رجال نجاشی و رجال طوسی و نیز کتب رجالی اهل سنت؛ همچون مسند حنبل، سنن نسائی، موطأ و همچنین سایر منابع روایی معتبر انعکاس یافته است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، به واکاوی شرح حال اسماء بنت عمیس میپردازد. همچنین تعداد و موضوعات روایاتی که وی با عنوان راوی اصلی در منابع فریقین بوده، مورد بررسی قرار گرفته است و این نتیجه به‌دست آمد که اسماء نزد رجالیان فریقین مدح شده است و روایاتش نیز مورد توجه فریقین بوده است. از وی 23 روایت در حوزههای اعتقادی، فقهی، اخلاقی و فضائل حضرت زهرا÷ در منابع شیعی و 33 روایت در حوزههای اعتقادی و فقهی در منابع اهل‌سنّت بر جای مانده است. همچنین او دارای 4 روایت مشترک در منابع فریقین است. بیشترین گستره موضوعات روایات نقل شده از وی، دربارۀ حدیث منزلت، ازدواج حضرت فاطمه(س)، رد الشمس و شهادت جعفر طیار است. از نظر اعتبار نیز روایات مشترک أسماء بالاترین درجه اعتبار را در بین روایات وی داراست؛ اما با توجه به قرائن تاریخی در نقل حضور أسماء در شب زفاف حضرت زهرا(س)، احتمال تصحیف نام أسماء از سلمی وجود دارد
)